Jest decyzja Wojewody: pomnik „wdzięczności” w Nowogardzie do rozbiórki

W ocenie Wojewody, stojący w centrum Nowogardu pomnik stoi w oczywistej sprzeczności z treścią ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego. Czy po latach, pomnik, symbol zniewolenia narodu polskiego zniknie z przestrzeni miasta? Zdaniem Wojewody, „nie można przejść obojętnie obok pomnika, który został odsłonięty w rocznicę wybuchu rewolucji październikowej i w rocznicę utworzenia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, na którego cokole nadal dumnie stoi żołnierz Armii Czerwonej, armii, która nie przyniosła Polsce wolności, tylko zniewolenie na kilkadziesiąt lat.”

Pomnik, który od lat zajmował centralne miejsce w Nowogardzie, stał się przedmiotem debaty publicznej, odzwierciedlając podzielone opinie na temat jego znaczenia i przyszłości. W wyniku interpretacji ustawodawstwa, wojewoda zakwestionował legitymację pomnika jako symbolu, który konserwuje idee niezgodne z wartościami obecnego systemu demokratycznego Polski.

Przypominamy. 50 lat temu ówczesny Konsul ZSRS w Szczecinie Wasilij Owczarow i l Sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR, Jerzy Łazarz odsłonili Pomnik Wdzięczności armii czerwonej z okazji 55. rocznicy Wielkiej Rewolucji Październikowej i 50. rocznicy powstania Związku Sowieckiego. Jednak historia pomnika jest dłuższa i sięga roku 1945, kiedy to na Placu Armii Czerwonej w Nowogardzie, istniejący pomnik niemiecki przekształcono w sowiecki – obelisk o wysokości 4 metrów, zwieńczony kulą z gwiazdą, otoczony schodami i wybrukowanym kostką placem. Pomnik upamiętniał „wyzwolenie” miasta przez czerwonoarmistów i polskich żołnierzy spod okupacji niemieckiej. W 1995 roku, w czasie gdy w Nowogardzie rządziła koalicja SLD i PSL został przemianowany na pomnik poświęcony Kombatantom Rzeczpospolitej. Pomnik stał się miejscem cyklicznych uroczystości obchodzonych z okazji świąt narodowych, pod pomnikiem delegacje władz miasta i inne środowiska, w tym dzieci i młodzież ze szkół, składają kwiaty, upamiętniając ważne święta państwowe, między innymi 11 listopada, 3 Maja.

Komunizm został obalony w 1989 r i wojska poradzieckie opuściły nasz kraj w 1993 r., a w 1999 roku Polska została przyjęta do Paktu Północnoatlantyckiego i przynależność do tego sojuszu jest obecnie narodową racją stanu – mówi Mirosław Berezowski, mieszkaniec Nowogardu. Obecność w samym centrum Nowogardu pomnika chwalącego poprzedni sojusz dla którego NATO było największym wrogiem jest negowaniem tej racji stanu. Poprzedni sojusz oparty był na zbrodni, fałszu i przymusie i dlatego nie wytrzymał próby czasu a "sojuszniczy pomnik" stał się symbolem zniewolenia i sowieckiej dominacji i dlatego powinien zostać usunięty z nowogardzkiego placu i nie może tak być aby Burmistrz Nowogardu prowadził swoją własną politykę historyczną. Funkcja burmistrza jest samorządową formą władzy państwowej i jeśli pod takim pomnikiem składa hołd czyni to w imieniu nas wszystkich nie prywatnie. Jeszcze raz dziękuję Panom Wojewodom i IPN za podjęcie tej symbolicznej, bo w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego decyzji o usunięciu pomnika braterstwa broni w Nowogardzie.

Wcześniej Wojewoda wystąpił do Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o wydanie opinii potwierdzającej, że pomnik nie spełnia warunków ustawy o zakazie propagowaniu komunizmu. IPN podzielił stanowisko Wojewody, wyrażając pogląd, że pomnik „braterstwa broni” usytuowany na Placu Wolności upamiętnia totalitarny reżim komunistyczny i powinien zostać usunięty.

Burmistrz Robert Czapla nie będzie komentował decyzji Wojewody, ponieważ do Urzędu Miejskiego w Nowogardzie nie wpłynęła jeszcze ta decyzja - dowiedzieliśmy się w Urzędzie Miejskim w Nowogardzie.